۰۲۱-۵۸۱۲۹
nezarat@ircg.ir
۰۲۱-۵۸۱۲۹
nezarat@ircg.ir
در گذشته قانونگذاری و نظارت در مورد موسیقی، فیلم و یا کتابهای مصور به کمک والدین و به جهت محافظت از فرزندان آنها در مقابل محتوای غیر مجاز از نظر عرف، قانون، سنت، مذهب و ... انجام میشده است و همچنان این نظارت ادامه دارد. اما با پیشرفت تکنولوژی و همهگیر شدن استفاده از کامپیوتر و وسایل الکترونیکی، بازیهای رایانهای به این فهرست اضافه شده و به ویژه با تقویت سخت افزارهای اجرای بازیهای رایانهای که نتیجه آن بالاتر رفتن کیفیت آنها چه از نظر گرافیکی و چه از نظر خط داستانی و گیم پلی است، موضوع چگونگی استفاده از بازیهای رایانهای و همچنین محتوای ارائه شده توسط آنها برای دولتها، دارای اهمیت زیادی است. به همین دلیل برای آشنایی بیشتر اقدامات چند کشور آسیایی و آمریکایی در مورد قانونگذاری و نظارت بر بازیهای رایانهای را مورد بررسی قرار میدهیم.
ایالات متحده آمریکا
شهر ایندیناپلیس(Indianapolis) در ایالت ایندیانا و شهر سنت لوییس در ایالت میزوری آمریکا قانونی را تصویب کردند که فروش بازیهای ویدئویی خشونت آمیز را به خردسالان ممنوع میکرد.در ماجرایی دیگر فرماندار شهر واشنگتن قانونی را امضا کرد که طبق آن فروش بازیهایی را که در آن رفتار خشونت آمیز علیه افسران اجرایی قانون را نمایش میداد به افراد زیر سن قانونی ممنوع میکند.در فرآیند قانونگذاری کنگره آمریکا، یکی از نمایندگان لایحهای ارائه داد که بر طبق آن هر کسی که بازی ویدئویی را بخرد، بفروشد و یا اجاره کند که در آن برهنگی، رفتار جنسی و یا سایر محتوای مضر برای خردسالان را به تصویر بکشد جریمه میکند.
لازم به ذکر است در ایالات متحده آمریکا هر ایالت بر اساس اکثریت نژادی و موضوعات فرهنگی و اجتماعی برخی قوانین مخصوص به خود را تدوین و اجرا میکند.
چین
با توجه به قوانین بررسی بازی منتشر شده در چین، که دامنه کلی دارند، بررسیهای نظارتی به خط قرمزهایی مانند نقض قوانین چین، افشای اسرار دولتی، تبلیغ خرافات، گسترش خشونت یا قمار، یا تشویق خردسالان به آسیب رساندن به خود توجه میکنند.
بازیهایی که دنیایی خیالی و پسا آخرالزمانی را به تصویر میکشند که در آن بازیکنان به کشتن تشویق میشوند، توسط ناظرین به خوبی رصد میشود.
از نظر قوانین مربوط به بازی در چین برخی بازیهایی که مرزهای اخلاقی را از بین بردهاند و بازیکنان در بازی میتوانند نقش خوب یا بد داشته باشند باید تغییر کنند.
همچنین بازیهای که موضوع داستان آنها همجنسگرایی باشند با سانسور مواجه میشود و حتی اگر در بازی یک شخصیت مرد مانند یک زن رفتار کند در مورد این رفتار از بازیساز سوال خواهد شد و در صورت تشخیص رد شدن از خط قرمزهای دولت چین، به تغییر نیاز پیدا میکنند.
وقایع و شخصیتهای تاریخی باید به همان صورتی که در تاریخ ثبت شده چین آورده شده به تصویر کشیده شوند و روایتهای از نو ساخته شده دچار سانسور میشود.
بازیهای شبیهسازی که به بازیکن اجازه میدهد تاریخ را تغییر دهد برای ناظرین حساسیت ایجاد میکند. به ویژه اگر ژاپن و آلمان نازی درگیر آن باشند.
مذهب دیگر موضوع مورد توجه در قوانین چین است. به عنوان مثال استفاده از صلیب و صلیب شکسته باید به دقت در بازی اعمال شود.
بر اساس قوانین جدید دولت چین، زمان بازی برای بازیکنان زیر 18 سال به ساعت 8 بعد از ظهر تا 9 شب در روزهای جمعه، شنبه، یکشنبه و تعطیلات قانونی محدود است که سختترین اقدام چین برای مقابله با اعتیاد به بازیهای ویدیویی است. در اتفاقی دیگر غول های بازی سازی چینی Tencent Holdings و NetEase به همراه دیگر توسعه دهندگان بازی چینی برای ملاقات با مقامات نظارتی چین احضار شدند. در طول جلسه، تنظیمکنندهها به آنها هشدار دادند که محتوایی که «مجموعه ارزشهای اشتباه» را ترویج میکند، از جمله پول پرستی و «عشق همجنسگرایان» را باید پاکسازی کرد. شرکت بازیهای ویدئویی با امضای قراردادی، آنها را متعهد شدند که از انتشار محتوایی را که مقامات چینی با آن مخالفت میکنند خودداری کرده و همچنین محتوایی که «از نظر سیاسی مضر» یا «از لحاظ تاریخی، نیهیلیستی» تلقی شود نیز حذف خواهد شد.
سنگاپور
در سال 1994 دولت سنگاپور دستورالعملی ارائه داد که طبق آن بازیهای ویدئویی را که اعمال سادیستی و یا خشونت بیش از حد را نمایش میدادند ممنوع تلقی میشدند. در اوایل سال 2000 بازی پرفروش Half-Life Valve توسط دولت سنگاپور ممنوع شد. این در حالی بود که این بازی دارای طرفداران بسیاری در این کشور بود. دولت سنگاپور در اواخر دهه 2000 بازی God of War 2را به دلیل برهنگی و The Darkness را به دلیل خشونت و محتوای مذهبی توهینآمیز ممنوع کرد. در سال 2007 نیز اداره توسعه رسانه سنگاپور بازی Mass Effect را به دلیل محتوای همجنس گرایی ممنوع اعلام کرد و فروش آن در تمام فروشگاههای سنگاپور غیر قانونی اعلام شد. در سال 2021 نیز بازی Tell Me Why به دلیل وجود شخصیت تراجنسیتی ممنوع اعلام شده و کاربران سنگاپوری هنگام خرید این بازی از استیم پیغامی دریافت میکنند مبنی بر اینکه این بازی در کشور شما دسترس است.
اندونزی
بازی Farcry 3 به دلیل اینکه در داستان بازی ساکنان یک جزیره خیالی را دیوانه نشان میداد برای وجهه عمومی کشور مضر تلقی و ممنوع اعلام شد. بازی Mortal Kombat 11 نیز به دلیل خشونت و قصاوت ممنوع شد.
پاکستان
بازی Call of Duty: Black Ops 2 به دلیل منفی نشان دادن پاکستان ممنوع اعلام شد. بازی Postal 2 به دلیل اعملا خشونت علیه مسلمانانی که به عنوان تروریست معرفی میشوند ممنوع شد. چندین بازی نیز به دلیل محتوای خلاف عفت اسلامی و همجنسگرایی ممنوع اعلام شد.
مالزی
از نظر دولت مالزی هر گونه محتوای با خشونت شدید و ضد مسلمانان ممنوع است. بازیهایی مثل سری GTA، Manhunt به دلیل خشونت زیاد و محتوای جنسی ممنوع شده و حتی پس از انتشار بازی که در آن خدایان با یکدیگر مبارزه میکردند فروشگاه استیم را در کشور از دسترس خارج کرد تا استیم بازی را در مالزی به نمایش در نیاورد.
در کشورهای عربی نظیر عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز ده ها بازی نظیر God of War، Assassin's Creed،Heavyrain، Call of Duty 4: Modern Warfare به دلایلی مثل نشان دادن خاورمیانه به عنوان تروریست، نمایش تصویر منفی از اعراب، محتوای جنسی و ... ممنوع اعلام شده است.