• ۰۲۱-۵۸۱۲۹

  • nezarat@ircg.ir

ضوابط، مقررات و آیین‌نامه‌های اجرایی تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها مصوبه
ضوابط، مقررات و آیین‌نامه‌های اجرایی تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها مصوبه

ضوابط، مقررات و آیین‌نامه‌های اجرایی تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها 

مصوبه جلسه مورخ 75/6/27 شورای مشترک کمیسیون‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی به استناد «اهداف و وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی» به ویژه‌ بندهای 2 و 3 و 4 و تبصره بند 3 از قسمت (ب) مصوبه مورخ 5/12/64 شورای عالی به منظور تحقق اهداف و اجرای وظایف قانونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مصوب 65/12/12 خصوصاً 16-17-19-22-23-24- ماده 2 قانون، ضوابط و مقررات تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت برفعالیت آن‌ها بدین شرح تصویب می‌شود:

فصل اول: کلیات و تعاریف
ماده 1- مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی، تشکیلاتی است که با اهداف و مقاصد فرهنگی اعم از انتفاعی یا غیرانتفاعی (برطبق ماده 584 قانون تجارت و آیین‌نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و مؤسسات غیرتجاری مصوب 1337) و بر اساس شرایط مندرج در این ضوابط به مسئولیت اشخاص حقیقی یا حقوقی اعم از دولتی، عمومی و خصوصی، افراد واجد شرایط برای فعالیت در یک یا چند قلمرو فرهنگی، هنری، سینمایی و مطبوعاتی با سرمایه ایرانی تشکیل می‌دهند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز تأسیس، نظارت بر فعالیت‌ها و انحلال آن‌ها را صادر می‌کند.
ماده 2- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر طبق مقررات و شرایط مندرج در این ضوابط پس از بررسی صلاحیت مؤسس یا مؤسسان و مدیر یا مدیران مسئول و با توجه به اهداف و موضوعات فرهنگی مندرج در اساسنامه آن‌ها که مصادیق و قلمرو آن حسب مورد از سوی وزارتخانه مشخص خواهد شد، نسبت به صدور مجوز تأسیس تصمیم خواهد گرفت.
ماده 3- تأسیس مراکز فرهنگی اقلیت‌های دینی رسمی کشور در محدوده امور فرهنگی آن اقلیت نیز منوط به اخذ مجوز طبق این ضوابط است.
ماده 4- تأسیس مراکز فرهنگی موضوع این ضوابط از طرف سفارتخانه‌های کشورهای خارجی و سازمان‌های آزادی بخش یا اشخاص غیر ایرانی با رعایت قوانین راجع به خارجیان مقیم ایران و تأیید وزارت امور خارجه طبق آیین‌نامه‌ای خواهید بود که به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌رسد.
ماده 5- اهداف فرهنگی مصرّح در اصول سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران الهام بخش فعالیت‌ها و هدف‌های پیش‌بینی شده در اساسنامه مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی است و این قبیل مراکز باید در اساسنامه تنظیمی به رعایت کامل قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران و ضوابط فرهنگی ملزم شوند و فعالیت آن‌ها منافاتی با مبانی فرهنگ عمومی نداشته باشد. 

فصل دوم: شرایط مؤسسان و مدیر‌مسئول
ماده 6- مؤسس یا مؤسسان و مدیر‌مسئول تشکیلات فرهنگی موضوع ماده 1 باید واجد این شرایط باشند:
1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
2- نداشتن سوء پیشینه کیفری مؤثر به تأیید مراجع ذیربط و برخورداری از حسن شهرت
3- محجور نبودن و عدم ورشکستگی به تقلب و تقصیر
4- دارا بودن 27 سال سن.
5- انجام خدمت وظیفه عمومی و یا ارائه برگ معافیت دائم
6- داشتن امکانات کافی مناسب به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
7- داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن به تشخیص مراجع ذیربط
8- صلاحیت علمی و تخصصی یا تجارب کافی متناسب با موضوع (برای تقاضای مراکز تک منظوره)
9- داشتن 6 ماه سابقه مؤثر فعالیت در مؤسسات و مراکز فرهنگی چند منظوره (برای متقاضی مراکز چند منظوره)
ماده 7- کارگزاران نظام گذشته اعم از: نخست وزیران، وزیران، استانداران، امرای ارتش و شهربانی و ژاندارمری، رؤسای سازمان‎‌های دولتی، نمایندگان مجلسین، سفرا، فرمانداران، شهرداران، رؤسای انجمن‌های شهر و شهرستان تهران و مراکز استان‌ها، اعضا ساواک، رؤسای حزب رستاخیز در تهران و مراکز شهرستان‌ها و استان‌ها و وابستگان رژیم سابق که در فاصله زمانی 15 خرداد 1342 تا 22 بهمن 1357 در آن مشاغل بوده و همچنین کسانی که در این مدت از طریق مطبوعات، رادیو، تلویزیون یا سخنرانی در اجتماعات، خدمتگزاران تبلیغاتی نظام گذشته بوده‌اند و همچنین توطئه‌گران و اقدام‌کنندگان علیه اسلام و جمهوری اسلامی ایران از تأسیس مراکز فرهنگی موضوع این ضوابط محرومند.
ماده 8- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مصاحبه‌ها و بررسی‌های لازم و کافی ظرف مدت یک ماه درباره تأیید صلاحیت یا عدم پذیرش تقاضا اعلام نظر خواهد نمود و در صورت اعلام موافقت اصولی با تقاضا، مؤسس یا مؤسسان موظفند در مدت یک ماه از تاریخ اعلام نسبت به ارائه اساسنامه و تحقق شرایط مندرج در آن که در این ضوابط به آن تصریح شده اقدام نمایند.
ماده 9- مؤسس یا مؤسسان در قبال سیاست‌های فرهنگی و خط مشی کلی و مدیر‌مسئول در قبال فعالیت‌ها و امور اجرایی مرکز فرهنگی مسئولند و وظایف و مسئولیت‌های هر یک باید به تفکیک اساسنامه پیشنهادی منظور شود.

فصل سوم: شرایط و ضوابط مندرج در اساسنامه
ماده 10- اساسنامه مرکز فرهنگی موضوع این آیین‌نامه باید واجد این نکات باشد:
1- ذکر اهداف فرهنگی و مصادیق فعالیت‌ها و انطباق آن‌ها با شرایط مندرج در این ضوابط و شیوه نامه‌های صادر شده در محدوده وظایف و اختیارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
2- ذکر نام و نوع فعالیت (غیر تجاری انتفاعی یا غیر انتفاعی) تابعیت و سرمایه و مدت فعالیت و التزامات قانونی مرکز فرهنگی
3- ارکان و تشکیلات مرکز (مؤسس یا مؤسسان، هیأت‌مدیره و مدیر‌عامل یا مدیر‌مسئول، مجامع عمومی و نحوه تشکیل جلسات و رسمیت آن‌ها و نصاب مقرر برای تصمیم‌گیری با تعیین حدود و وظایف اختیارات و مسئولیت‌های هر یک به تفکیک)
4- سرمایه اولیه و منابع تأمین درآمد و دارائی و وضع امور مالی و محاسباتی و نحوه تقسیم سود (در مورد مراکز انتفاعی) یا تخصیص درآمدها (در مورد مراکز غیر انتفاعی) و چگونگی تأمین هزینه‌ها و زیان‌های احتمالی
5- چگونگی اداره و عضو پذیری مراکز فرهنگی در آینده
6- شرایط انحلال و تعیین سرنوشت اموال مرکز فرهنگی پس از انحلال
7- سایر شرایط و ضوابط با توجه به ضوابط و اهداف فرهنگی و براساس مقررات حاکم بر مؤسسات غیر تجاری که با مقاصد فرهنگی و در قلمرو یک یا چند فعالیت پیش‌بینی شده در ماده یک فعالیت می‌کنند.
تبصره 1- اساسنامه پیشنهادی متضمن موارد یاد شده در ماده 10 باید در دونسخه تنظیم و به همراه صورتجلسات پس از امضا به تأئید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برسد.
تبصره 2- در انجمن‌های فرهنگی (ادبی، هنری) که نوع فعایت آن‌ها غیرانتفاعی است، تعداد مؤسسان نباید از 3 نفر کمتر باشد؛ ولی در مؤسسات فرهنگی که در قلمرو یک فعالیت فرهنگی تأسیس می‌شوند، رعایت این شرط الزامی نیست و مؤسسات و مراکز فرهنگی که در قلمرو دو فعالیت موضوع این ضوابط تأسیس می‌شوند، تعداد مؤسسان نباید از تعداد فعالیت‌های فرهنگی پیش‌بینی شده در اساسنامه‌ها آن‌ها کمتر باشد. 

فصل چهارم: نحوه بررسی تقاضای تأسیس و نظارت بر مراکز فرهنگی و چگونگی رسیدگی به تخلفات
ماده 11- به منظور بررسی تقاضاهای دریافتی و تحقیق و رسیدگی به صلاحیت متقاضیان و مدیران مسئول و صدور موافقت اصولی تأسیس مراکز فرهنگی و نظارت برعملکرد آن‌ها و نیز رسیدگی به موارد تخلف و تعلیق یا لغو جواز صادر شده، هیأتی به تشخیص و تعیین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی متشکل از افراد و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحت عنوان « هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی» تشکیل می‌شود: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا نماینده تام الاختیار وزیر (رئیس هیأت)
2- معاونان امور فرهنگی، هنری، مطبوعاتی، سینمایی و سمعی و بصری و پژوهشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
3- 3 نفر از صاحبنظران امور فرهنگی، هنری و سینمایی به انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
ماده 12- اعضای هیأت با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، منصوب می‌شوند و مدت عضویت افراد منتخب 2 سال و تجدید انتخاب آنان برای دوره‌های بعدی بلامانع است.
ماده 13- جلسات هر 15 روز یکبار تشکیل خواهد شد؛ دعوت از اعضاء و تنظیم دستور جلسه و تهیه صورت جلسات و امور اجرایی هیأت نسبت به پذیرش تقاضاها و بررسی مدارک و طرح شکایات را دبیر هیأت که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به این سمت منصوب می‌کند، انجام خواهد داد و دبیرخانه هیأت به تعداد کافی کارمند دفتری و کارشناس امور حقوقی و فرهنگی خواهد داشت.
تبصره – مصوبات با امضای رئیس هیأت ابلاغ می‌شود.
ماده 14- دبیر هیأت تقاضاهای دریافتی را پس از تکمیل مدارک در جلسات هیأت مطرح و نتایج را درصورتجلسات منعکس می‌کند و پس از امضای اعضاء و تصویب و تأیید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس هیأت تصمیمات را ابلاغ خواهد کرد. پروانه فعالیت مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی با امضای وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر می‌شود.
ماده 15- به تخلف‌ها در هیأت رسیدگی می‌شود و در صورت اثبات تخلف، حسب مورد مجازات‌های اخطار شفاهی یا کتبی، تعلیق جواز یا تعطیل موقت مرکز فرهنگی از 3 ماه تا یک سال، تعطیل دائم و لغو مجوز، اعمال و توسط دبیر هیأت ابلاغ خواهد شد.
تبصره- متقاضیانی که صلاحیتشان از سوی هیأت تأئید نشده یا مؤسسات فرهنگی که به علت ارتکاب تخلف به یکی از مجازات‌های پیش‌بینی شده در ماده 16 (تعلیق و یا تعطیل موقت یا دائم مرکز فرهنگی) محکوم می‌شوند، می‌توانند از تاریخ رؤیت تصمیم هیأت در مدت 20 روز اعتراض خود را با ذکر دلایل و ارائه مدارک به وزیر فرهنگ و ارشاد سلامی تسلیم کنند. رأی وزیر در ردّ‍‍ اعتراض یا قبول آن قطعی و لازم الاجرا است.
ماده 16- هرگاه عمل ارتکابی مرکز فرهنگی، عناوین تخلف و جرائم پیش‌بینی شده در قوانین مجازات اسلامی و سایر مقررات و قوانین جزائی کوری را توأماً دارا باشد، پس از بررسی پرونده موضوع به مراجع صالح قضایی احاله و تا صدور حکم قطعی از فعالیت مرکز فرهنگی جلوگیری خواهد شد.
ماده 17- مراجع انتظامی ذی‌صلاح مکلفند به تقاضای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ادامه فعالیت مراکز فرهنگی مذکور در موارد 15و 16 بدون مجوز یا مراکزی که جواز آن‌ها لغو شده جلوگیری کنند. 

فصل پنجم: مقررات عمومی
ماده 18- هرگاه مدیر‌مسئول شرایط مندرج در ماده 8 را از دست بدهد یا استعفا دهد یا فوت شود، مؤسس یا هیأت مؤسسان موظفند موضوع را به دبیرخانه هیأت گزارش دهند و در مدت 2 ماه فرد واجد شرایطی را به هیأت معرفی کنند. در غیر این صورت هیأت می‌تواند جواز صادر شده را معلق یا لغو کند.
تبصره 1- تا زمانی که صلاحیت مدیر‌مسئول جدید به تأئید نرسیده مسئولیت‌های او به عهده مؤسسان یا مؤسس خواهد بود.
تبصره 2- اعلام نظر هیأت مبنی بر تأئید یا رّد مدیر جدید باید در مدت یک ماه از تاریخ معرفی مدیر‌مسئول جدید به مرکز فرهنگی ذیربط ابلاغ شود.
ماده 19- مراکز فرهنگی موظفند با به کارگیری نام‌ها و نشان‌های مناسبی که مرکز فرهنگی دیگری ثبت نکرده باشد، در تولیدات و انتشارات خود، نام مرکز، شماره ثبت و مجوز تأسیس و نشانی مرکز را در محل مناسبی درج کنند.
ماده 20- مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های در حال فعالیت و فاقد مجوز، موظفند از تاریخ تصویب این ضوابط در مدت 6 ماه وضع خود را با این مقررات تطبیق دهند و مدارک لازم را همراه اساسنامه جدید طبق ضوابط و شرایط مندرج در ماده 6 ارائه دهند و پس از تأئید و صدور مجوز جدید نسبت به ثبت آن اقدام کنند، در غیر این صورت با آن‌ها طبق ماده 17 رفتار خواهد شد.
تبصره- مؤسساتی که تا تصویب این ضوابط با نام‌ها و نشان‌های معینی فعالیت داشته اند، در ثبت اسامی و مشخصات خود اولویت دارند، مشروط بر اینکه طبق مفاد ماده 20 عمل کنند.
ماده 21- هر مرکز فرهنگی باید دفاتر محاسباتی مهر و موم شده برطبق قانون تهیه و مخارج و درآمدهای خود را در آن ثبت کند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هر وقت لازم بداند می‌تواند دفاتر مالی مراکز فرهنگی را بازرسی کند.
ماده 22- مراکز فرهنگی پس از تأئید صلاحیت مؤسسان و مدیر‌مسئول و تصویب اساسنامه و صدور مجوز باید نسبت به ثبت آن بر طبق اساسنامه‌ای که به تأئید هیأت رسیده اقدام و نسخه‌ای از اساسنامه ممهور به مهر اداره کل ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری را با ذکر شماره ثبت به دبیرخانه هیأت تسلیم کنند و سازمان ثبت نیز موظف است نسبت به ثبت مراکز فرهنگی موضوع این ضوابط بر طبق اساسنامة مورد تأئید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدام نماید.
تبصره 1- سازمان ثبت اسناد باید از ثبت مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و ا نجمن‌های فرهنگی فاقد مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خودداری نماید.
تبصره 2- هرگاه پس از صدور مجوز در مدت 6 ماه نسبت به ثبت مراکز فرهنگی اقدامی نشود، مجوز مرکز فرهنگی بی‌اعتبار می شود و با این قبیل مراکز ثبت نشده به عنوان فاقد مجوز برخورد قانونی خواهد شد.
ماده 23- آیین‌نامه و روش‌های اجرایی این ضوابط نسبت به چگونگی تحقیقات و بررسی صلاحیت متقاضیان و وظایف دبیرخانه و نحوة عمل هیأت، حسب مورد از سوی معاونت‌های ذی‌ربط تهیه و پس از تنقیح و تدوین در هیأت موضوع ماده 11 و تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اجرایی می‌شود.
ماده 24- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مأمور اجرای این ضوابط و مقررات بوده و از تاریخ تصویب آن، مقررات مغایر ملغی است و درباره سایر مسائلی که در این ضوابط پیش‌بینی نشده با توجه به وظایف و اختیارات و مسئولیت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به شرح مندرج در قانون اهداف و وظایف این وزارتخانه مصوب 65/12/12 مجلس شورای اسلامی رفتار خواهد شد.
ماده 25- وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند اجرای تمام یا قسمتی از این ضوابط را نسبت به مراکز فرهنگی که در قلمرو یک فعالیت فرهنگی تأسیس می‌شوند، حسب مورد به معاونت‌های ذی‌ربط یا ادارات کل ستادی یا اجرایی در تهران یا مراکز استانها محول و قسمتی از وظایف و اختیارات هیأت و دبیرخانه هیأت را به آن‌ها تفویض کند.
ماده 26- این ضوابط مشتمل بر 5 فصل و 26 ماده در جلسه مورخ 75/8/8 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تایید رسید و جایگزین ضوابط عام مصوب جلسات مورخ 13و1/22 و 1367/2/20 شورای مشترک کمیسیون‌های شورای عالی و مصوبه دویست و شصت و دومین جلسه مورخ 70/8/7 شورای عالی درباره نحوه تشکیل و صدور مجوز تأسیس انجمن‌های فرهنگی (ادبی، هنری) شد و هرگونه تغییری در آن منوط به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

شماره 6416/ دش
1382/12/23
اصلاح بند 4 ماده 6 «ضوابط و مقررات تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر آن‌ها»
(مصوب جلسه 534 مورخ 1382/12/5 شورای عالی انقلاب فرهنگی)
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه 534 مورخ 1382/12/5 اصلاحیه بند 4 ماده 6 ضوابط و مقررات تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر آن‌ها» (مصوب جلسه 383 مورخ 1382/2/18 شورای فرهنگ عمومی را به این شرح تصویب کرد:
بند 4: دارا بودن 27 سال سن.

شماره دش/ 2654
تاریخ: 82/5/12
الحاق ماده واحد به مصوبه ((ضوابط تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها))
(مصوب جلسه 520 مورخ 1382/4/10 شورای عالی انقلاب فرهنگی)
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه 520 مورخ 1382/4/22، موضوع الحاق ماده واحد به مصوبه ((ضوابط و مقررات تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها وانجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها)) (مصوبه جلسه 385مورخ 1375/8/7) را به این شرح تصویب کرد:
ماده واحد: مراکزی که بر اساس این ضوابط توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی تاسیس شده‌اند و نوع فعالیت آن‌ها مشابه یکدیگر می‌باشد می‌توانند اقدام به تاسیس مجموعه تشکیلات مرکزی با عنوان اتحادیه، مجمع، جامعه، انجمن و سایر عناوین مشابه در سطح استانی، منطقه‌ای یا کشوری نموده و براساس ضوابط از هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی مجوز فعالیت دریافت نمایند.
تبصره 1: تاسیس هر یک از تشکیلات موضوع این ماده با در خواست مشترک حداقل یک پنجم مراکز دارای شرایط عضویت در آن صورت پذیرد.
تبصره 2: نام تشکیلات بابد بیانگر حوزه جغرافیایی و خصوصیات مشترک اعضا باشد.
تبصره 3: تشکیلات موضوع این ماده مجاز به فعالیت اقتصادی غیر مرتبط با امو ر فرهنگی و هنری نمی‌باشند.
تبصره 4: هر گونه فعالیت سیاسی مراکز و یا تشکیلات مرکزی آن‌ها منوط به اخذ مجوز رسمی از کمیسیون احزاب وزارت کشور می‌باشد.

آیین‌نامه اجرایی ضوابط و مقررات تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها
به استناد ماده 23 ضوابط و مقررات تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها مصوب 75/8/8 شورای عالی انقلاب فرهنگی، شیوه نامه «چگونگی دریافت و بررسی تقاضاها و مدارک و نحوه بررسی صلاحیت متقاضیان و مدیران مسئول و صدور موافقت اصولی تأسیس و پروانه فعالیت مراکز و مؤسسات فرهنگی» به شرح زیر تصویب می‌شود:
مدارک لازم:
متقاضیان تأسیس (مؤسسان و مدیران مسئول) مراکز فرهنگی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی که واجد شرایط
پیش‌بینی شده در ضوابط و مقررات مصوب باشند، به ضمیمه درخواست کتبی خود، این مدارک را به ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها تسلیم خواهند نمود:
تصویر شناسنامه (از تمام صفحات) یک نسخه
 عکس 4*3 جدید 4 قطعه
تصویر گواهی پایان خدمت وظیفه عمومی یا ارائه برگ معافیت دائم
تصویر آخرین مدرک تحصیلی یا معادل آن (مدرک کارشناسی یا بالاتر)
اصل گواهی عدم سوءپیشینه کیفری
مؤثر تکمیل پرسشنامه مشخصات انفرادی
تکمیل پرسشنامه درخواست تأسیس
اساسنامه پیشنهادی منضم به صورتجلسات انتخاب ارکان اصلی مؤسسه در 3 نسخه
تبصره - درخواست مراکز، مؤسسات و سازمان‌های دولتی یا وابسته به دولت بایستی با امضای بالاترین مقام اجرایی مؤسسه یا سازمان مربوطه ارائه شود و در مورد اشخاص حقوقی نماینده شخصیت حقوقی از سوی تصمیم گیرنده شخص حقوقی معرفی خواهد شد.
2- شرایط و ضوابط مندرج در اساسنامه پیشنهادی مراکز فرهنگی.
الف – ذکر اهداف فرهنگی و مصادیق فعالیت‌ها در محدوده وظایف هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی.
ب – ذکر نام و نوع فعالیت (غیرتجاری: انتفاعی یا غیر انتفاعی)، تابعیت، سرمایه و مدت فعالیت و تصریح التزام آن‌ها به رعایت کامل قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران و ضوابط فرهنگی و تعیین مرکز اصلی و نشانی دقیق مؤسسه یا مرکز فرهنگی.
ج – ارکان و تشکیلات مرکز (مؤسس یا مؤسسان، هیأت‌مدیره و مدیرعامل یا مدیر‌مسئول، مجامع عمومی و نحوه تشکیل جلسات و رسمیت آن‌ها و حدنصاب مقرر برای تصمیم‌گیری با تعیین حدود وظایف و مسئولیت هر یک به تفکیک)
د – سرمایه اولیه، منابع تأمین درآمد، دارایی، وضع امور مالی و محاسباتی و نحوه تقسیم سود (در مورد مراکز انتفاعی) یا تخصیص درآمدها (در مورد مراکز غیر انتفاعی) و چگونگی تأمین هزینه‌ها و زیان‌های احتمالی.
هـ – چگونگی اداره و عضو پذیری در انجمن‌های فرهنگی، ادبی، هنری.
و - شرایط انحلال و تعیین تکلیف اموال مراکز فرهنگی پس از انحلال.
ز – سایر شرایط با توجه به ضوابط و اهداف فرهنگی و براساس مقررات حاکم بر مؤسسات غیرتجاری که با مقاصد فرهنگی و در قلمرو یک یا چند فعالیت پیش‌بینی شده در ماده یک ضوابط فعالیت می‌کنند.
تبصره – با توجه به قلمرو فعالیت مراکز و مؤسسات فرهنگی که به تصویب هیأت می‌رسد، این گونه مؤسسات می‌توانند حسب مورد با تایید دبیرخانه هیأت و با رعایت ضوابط در راستای فعالیت‌های فرهنگی، هنری، سینمایی و سمعی و بصری و مطبوعاتی و تبلیغاتی به ایجاد و برگزاری دوره‌های کوتاه مدت آزاد فرهنگی، هنری در زمینه‌های مختلف آموزشی از قبیل آموزش زبان، کامپیوتر و رشته‌های گوناگون فرهنگ و هنر و انجام مشاوره‌های فرهنگی و هنری و برگزاری آزمون‌های آزمایشی با اهداف کاربردی و توسعه و گسترش سطح فرهنگ و ارتقای دانش و بینش عمومی و اعتلای فرهنگ و هنر کشور اقدام نمایند.
3- چگونگی رسیدگی به تقاضاها پس از تسلیم تقاضا و مدارک منضم به آن اقدامات لازم را اداره کل استان بدین شرح انجام خواهد داد:
بررسی مدارک و تطبیق تصاویر آن‌ها با اصل مدارک.
تحقیق درباره حسن شهرت و صلاحیت متقاضیان به طرق مقتضی.
رسیدگی و تحقیق درباره صلاحیت علمی و فرهنگی با تجارب کافی متناسب با موضوع فعالیت.
 تحقیق درباره امکانات مرکز فرهنگی از لحاظ محل فعالیت و امکانات مالی.
 بررسی سوابق کار متقاضیان درباره امور فرهنگی، هنری، سینمایی، مطبوعاتی و تبلیغاتی.
ارزیابی توانایی متقاضیان برای اداره امور فرهنگی با اهداف و فعالیت‌های ارائه شده در اساسنامه پیشنهادی از طریق مصاحبه، تحقیق، بررسی مدارک و اعلام نظر صریح در این خصوص.
تکمیل پرونده با رعایت موارد یاد شده و ارسال آن به دبیرخانه هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی.
چگونگی طرح پرونده در هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی دبیرخانه هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی پس از وصول پرونده و حصول اطمینان از کامل بودن آن به نوبت و با رعایت ضوابط قانونی (بررسی حقوقی) به مطرح کردن در هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی می‌پردازد و در صورت تائید و تصویب، برای متقاضیان تأسیس موافقت اصولی صادر و ابلاغ می‌کند.
مؤسسان موظفند در مدت یک ماه از تاریخ اعلام موافقت اصولی سه نسخه اساسنامه را که با رعایت ضوابط و مقررات قانونی و نظریات ارائه شده، به امضای هیأت مؤسس رسیده و تصویب شده است، به دبیرخانه تسلیم نمایند و در مدت 6 ماه از تاریخ دریافت موافقت اصولی مرکز فرهنگی را ثبت نمایند؛ در غیر این صورت مجوز صادر شده فاقد اعتبار تلقی می‌شود.
پروانه فعالیت مراکز فرهنگی پس از دریافت گزارش‌های فعالیت و بررسی عملکرد آن‌ها به طور موقت از سوی دبیر هیأت صادر و به مهر دبیرخانه ممهور خواهد شد و مدت اعتبار آن یک سال است.
درباره مؤسسات و مراکز فرهنگی که در قلمرو یک فعالیت تأسیس می‌شوند، ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها پرونده‌های تکمیل شده را حسب مورد برای معاونت‌های ذیربط (امور فرهنگی، هنری، سینمایی، مطبوعاتی) خواهند فرستاد و همزمان نسخه‌ای از اساسنامه و پرسشنامه تکمیل شده متقاضیان تأسیس را به دبیرخانه هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی برای ضبط در سوابق ارسال می‌دارند.
پروانه دائم برای مؤسسات و مراکز فرهنگی که اعتبار آن در هر 4 سال یکبار قابل تمدید است، پس از بررسی پرونده و عملکرد مؤسسه یا مرکز فرهنگی و رعایت ضوابط و مقررات مربوط از سوی مؤسسه و رضایت از نحوه فعالیت‌ها و عدم تخلف و نبود شکایت از عملکرد آن پس از انجام بررسی‌های لازم در اداره بررسی عملکرد مؤسسات و مراکز فرهنگی، به امضای دبیر هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی صادر و به مهر دبیرخانه ممهور خواهد شد.
ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها ضمن رعایت موارد یاد شده چنانچه نسبت به تشکیل مؤسسات و مراکز فرهنگی نیاز به اعلام نظر حقوقی و استعلام نظریه داشته باشند، برای دریافت پاسخ و هماهنگی مقتضی مراتب را به دبیرخانه هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی منعکس خواهند نمود.
این آیین‌نامه پس از طرح در چهارمین جلسه هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی، در تاریخ 1375/11/29 به تصویب رسید.

آیین‌نامه نظارت و ارزشیابی مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و هنری
فصل اول: کلیات و تعاریف
ماده 1 - به استناد ماده 23 «ضوابط و مقررات تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها» مصوب 1375/8/8 شورای عالی انقلاب فرهنگی و به منظور اعمال نظارت بر عملکرد و ارزشیابی فعالیت مراکز فرهنگی و هنری موضوع مواد 1، 23 و 24 ضوابط و مقررات یاد شده «آیین‌نامه نظارت و ارزشیابی مراکز فرهنگی» به شرح زیر به تصویب می‌رسد.
ماده 2- در این آیین‌نامه اختصارات زیر در مقابل عبارات مورد نظر در متن، عبارت است از:
ضوابط: ضوابط و مقررات تأسیس مراکز، مؤسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها مصوب جلسه مورخ 75/8/8 شورای عالی انقلاب فرهنگی
مراکز فرهنگی: مراکز، مؤسسا، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی، هنری، سینمایی و مطبوعاتی وزیر: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
وزارت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
 هیأت: هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی
دبیرخانه: دبیرخانه هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی
دبیر: دبیر هیأت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی
اداره کل: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان
 ماده 3- نظارت در آیین‌نامه عبارت است از: کلیه اقداماتی که به منظور اطلاع‌گیری، بررسی و تهیه گزارش از فعالیت و عملکرد مراکز فرهنگی و انطباق آن با ضوابط و سیاست‌های فرهنگی، قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی و دستورالعمل‌های ابلاغی وزارت و نیز اجرای تصمیمات متخذه هیأت بر اساس مواد 11 و 15 ضوابط.
ماده 4- ارزشیابی در این آیین‌نامه عبارت است از: بررسی اطلاعات و گزارش‌های مربوط به فعالیت‌ها و عملکرد مراکز فرهنگی و اتخاذ تصمیم درخصوص تایید یا اصلاح و تکمیل سیاست‌ها و فعالیت‌های گزارش شده و نیز تصویب تشویق یا مجازات‌های پیش بینی شده در ضوابط.
تبصره- دستورالعمل ارزشیابی مراکز فرهنگی توسط دبیرخانه تهیه و به تصویب هیأت می‌رسد.

فصل دوم: ضوابط نظارتی
ماده 5- در انجام امر نظارت موضوع این آیین‌نامه، محورهای زیر مدّ نظر قرار می‌گیرند:
بررسی فعالیت‌های مراکز فرهنگی از جهت انطباق با سیاست‌های فرهنگی و خط مشی‌های مندرج در اساسنامه موضوع ماده 9 ضوابط
 بررسی میزان رعایت قوانین و مقررات و ضوابط ناظر بر فعالیت‌های فرهنگی موضوع ماده 5 ضوابط
بررسی دفاتر محاسباتی و مهر و موم شده بر طبق قانون و نیز دفاتر و اسناد و مدارک مالی مراکز فرهنگی موضوع ماده 21 ضوابط
بررسی مدارک و اسناد مرکز از نظر اجرای تکالیف مندرج در ماده 22 ضوابط بررسی مدارک و اسناد درخصوص انطباق با شرایط موضوع ماده 20 ضوابط
بررسی تکالیف مندرج در ماده 19 ضوابط درخصوص درج نام کامل مرکز، شماره ثبت و مجوز تأسیس و نشانی مرکز در محل مناسب روی تولیدات و انتشارات
بررسی تکالیف مراکز فرهنگی درخصوص فوت یا استعفای مدیر‌مسئول موضوع ماده 18 ضوابط
ماده 6- نظارت و ارزشیابی موضوع این آیین‌نامه به طور عام بر فعالیت‌ها و عملکرد مراکز فرهنگی اعمال می‌شود و نظارت حوزه‌های تخصصی وزارتخانه در زمینه فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی، سینمایی و امور هنری را در برنمی‌گیرد. نظارت‌ها و ارزشیابی‌های خاص مربوط به فعالیت‌های فرهنگی یاد شده براساس ضوابط و مقررات مربوطه توسط مراجع پیش بینی شده به طور مستقل انجام می‌شود و در موارد فعالیت‌هایی که در حوزة فعالیت‌های معاونت‌ها و سازمان‌های وابسته نیست، به طور خاص مورد بررسی قرار می‌گیرد.
ماده 7- دبیرخانه و اداره‌های کل موظف هستند در زمان ارائه مجوز فعالیت به مراکز فرهنگی، کلیه ضوابط و مقررات نظارتی و روش‌های بررسی و اطلاع گیری و اعزام کاشناسان را به اطلاع آنان برساند.
تبصره : دبیرخانه موظف است تغییرات و اصلاحات احتمالی ضوابط و دستورالعمل‌ها را به صورت کتبی و یا آگهی در جراید به اطلاع مراکز فرهنگی برساند.
ماده 8- روش‌های بررسی و تهیه اطلاعات در اجرای این آیین‌نامه به شرح زیر است:
الف _ بررسی و مطالعه عام و سراسری درخصوص مراکز فرهنگی.
ب _ بررسی و مطالعه ویژه و یا انتخابی.
ج _ جمع آوری اطلاعات از طریق مکاتبه.
د_ اعزام هیأت‌های بازرسی و کارشناسی و انجام مصاحبه و اخذ مدارک و اسناد.
تبصره: همه انواع روش‌های جمع‌آوری اطلاعات و مطالعه می‌تواند به صورت ادواری یا موردی صورت گیرد. 

فصل سوم: ارکان و ساختار
ماده 9- ارکان سازمان نظارتی این آیین‌نامه عبارتند از: هیأت، دبیرخانه، اداره‌های کل.
ماده 10- در اجرای این آیین‌نامه اداره‌های کل موظف هستند: با اعزام کارشناس یا کارشناسان نسبت به مطالعه و بررسی، انجام مصاحبه، تهیه گزارش، اخذ اسناد و مدارک از وضع مراکز فرهنگی و فعالیت‌ها و عملکرد آن‌ها به صورت منظم و ادواری و نیز به صورت موردی اقدام کنند.
تحقی و بررسی و تهیه گزارش از وضع مراکز فرهنگی براساس درخواست دبیرخانه و یا دریافت شکایت شاکیان دولتی و غیر‌دولتی که در جهت تایید صحت و یا رد اطلاعات واصله انجام می‌گیرد.
یک نسخه از گزارش بررسی‌ها را به همراه مدارک و مستندات مربوطه و نیز گزارش تحقیقات و مطالعات آماری جاری خود را به دبیرخانه ارسال کنند.
حسب مورد براساس تصمیمات هیأت که توسط دبیرخانه ابلاغ می‌شود، اقدام لازم را انجام دهند (ابلاغ حکم به مرکز فرهنگی و عنداللزوم به مراجع انتظامی و قضایی) و نسخه‌ای از اقدامات را به دبیرخانه ارسال کنند.
اعتراضات مراکز فرهنگی نسبت به تصمیمات هیأت را اخذ و بلافاصله برای دبیرخانه ارسال کنند.
ماده 11- در اجرای این آیین‌نامه دبیرخانه موظف است:
پس از تصویب و ابلاغ تأسیس مراکز فرهنگی مراتب را به اداره کل ذیربط اطلاع دهد.
دستورالعمل‌ها و کاربرگ‌های لازم و در صورت نیاز برنامه زمان‌بندی نظارت و بررسی را برای اداره‌های کل ارسال کنند.
گزارش‌های نظارتی و بررسی رسیده را برای بحث و تصمیم‌گیری حسب مورد در جلسه هیأت مطرح کند.
نتایج اقدامات دبیرخانه و مصوبات هیأت درخصوص گزارش‌های نظارت و بررسی را برای اطلاع و اقدام به اداره‌های کل ارسال کند.
به شکایات از مراکز فرهنگی رسیدگی نماید و در صورت لزوم به اداره‌های کل برای بررسی و تهیه گزارش ارسال کند.
اعتراض مراکز فرهنگی نسبت به تصمیمات هیأت را رسیدگی و گزارش تکمیلی را تهیه و مجدداً در جریان اقدام قرار دهد.
دستورالعمل‌ها و روش‌های نظارت و ارزشیابی مراکز فرهنگی را پس از تصویب و ابلاع مجوز تأسیس به اطلاع مراکز از طریق اداره‌های کل و یا رأساً برساند.
ماده 12- در اجرای این آیین‌نامه، هیأت پس از بررسی گزارش دریافتی از دبیرخانه، تصمیمات لازم را براساس مفاد مواد 11 و 15 (اخطار شفاهی- اخطار کتبی- تعلیق جواز و تعطیل موقت مرکز به مدت 3 ماه تا یک سال - لغو جواز و تعطیل دائمی مرکز) حسب مورد اتخاذ و برای اجرا به دبیرخانه ابلاغ می‌نماید. همچنین پس از استماع اعتراض هر شخص حقیقی و یا حقوقی ذی‌نفع، نسبت به بررسی مجدد تصمیمات گذشته اقدام و تصمیم لازم را اتخاذ خواهد نمود.
ماده 13- در اجرای این آبین‌نامه اداره‌های کل و دبیرخانه موظف هستند امکانات و نیروی انسانی لازم برای انجام مأموریت‌های محوله را تأمین کنند.

فصل چهارم: سایر موارد
ماده 14- مراکز فرهنگی موظف هستند در اجرای امر نظارت و ارزشیابی با کارشناسان اعزامی همکاری و اطلاعات لازم را به همراه مدارک و مستندات مربوطه در اختیار آنان قرار دهند.
ماده 15- در صورت درخواست اطلاعات به صورت کتبی، مراکز فرهنگی موظف هستند ظرف مدت 15 روز اطلاعات، گزارش‌ها و مدارک مورد نظر را حسب مورد به اداره‌های کل و یا دبیرخانه ارسال کنند.
ماده 16- مراکز فرهنگی موظفند موارد زیر را ظرف 15 روز به اداره‌های کل استان ذی‌ربط اعلام نمایند:
- گزارش تغییر و یا اصلاح اساسنامه
 - گزارش تغییر، استعفاء و یا فوت مدیرمسئول، مؤسس و یا مؤسسان (بدیهی است در صورتی که به هر دلیلی از جمله محکومیت و یا حجر مؤسس یا مؤسسان و مدیر‌مسئول که قادر به ادامه همکاری و عضویت و انجام وظیفه در مرکز نباشد، سایر اعضاء و یا مدیران و یا اشخاص ذی‌نفع موظفند مراتب را به اداره‌های کل اطلاع دهند).
- تغییر محل و نشانی محل استقرار مؤسسه و شعبه‌های آن.
ماده 17- مراکز فرهنگی موظف هستند تابلوی مناسبی که نشان دهنده عنوان کامل و شماره ثبت مرکز در اداره کل ثبت شرکت‌ها است، در محل کار خود نصب کنند.
ماده 18- کلیه گزارش‌های رسمی، ابلاغیه‌ها، کارت شناسایی و معرفی نامه‌های کارشناسان حسب مورد توسط مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ذیربط امضاء می‌شود. همچنین ابلاغ تصمیمات هیأت، معرفی نامه‌ها، کارت شناسایی کارشناسان اعزامی از سوی دبیرخانه و ارسال دستورالعمل‌ها، درخواست اطلاعات، مدارک و مستندات از اداره‌های کل و یا از مراکز فرهنگی با امضای دبیر هیأت انجام می‌شود.
ماده 19- دستورالعمل‌های لازم درخصوص نحوه ارزشیابی و تشویق مراکز فرهنگی توسط دبیرخانه تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده 20- این آیین‌نامه در 4 فصل، 20 ماده و 2 تبصره در تاریخ 1380/5/15 به تصویب هیأت و تأیید وزیر رسید و از آن تاریخ قابل اجراست.

آئین‌نامه چگونگی نظارت بر عملکرد مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی
به استناد ماده 23 ضوابط و مقررات تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی 1375/8/8 شورای عالی انقلاب فرهنگی و به منظور اعمال نظارت بر عملکرد آن‌ها ،آئین‌نامه "چگونگی نظارت بر عملکرد مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی" بشرح زیر تصویب می‌شود.
ماده 1: در این آئین‌نامه، ضوابط و مقررات تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی ونظارت بر فعالیت آن‌ها مصوب 1375/8/8 شورای عالی انقلاب فرهنگی - هیات رسیدگی به امور مراکزفرهنگی - مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی هنری، سینمائی و مطبوعاتی - دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی - ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی - به ترتیب و به اختصار، ضوابط - هیات موسسات فرهنگی - دبیرخانه - ادارات کل - و نامیده می‌شوند.
ماده 2: کلیه موسسات فرهنگی که به استنادضوابط یادشده از دبیرخانه مجوز فعالیت دریافت نموده و یا وضعخود را ضوابط مذکور تطبیق داده و پس از صدور مجوز نیز بر طبق تبصره 2 ماده 22 ضوابط ثبت شده باشند در این آئین نامه " موسسه فرهنگی " نامیده می‌شوند.
ماده 3: به منظور نظارت مستمر بر فعالیت‌های فرهنگی و هنری ، کلیه موسسات فرهنگی ملزم به تعامل و هماهنگی با دبیرخانه و ادارت کل استان‌ها می‌باشند و موظفند در همایش‌ها، گردهمایی‌ها، دوره‌ها و جلسات متشکله حضور یافته و گزارش‌های عملکرد نوبه‌ای یا دوره‌ای موسسه فرهنگی را در مقاطع زمانی تعیین شده که از سوی دبیرخانه اعلام می‌شود به دبیرخانه مذکور ارائه و تسلیم نمایند.
تبصره – مدیران مسئول کلیه موسسات فرهنگی نیز موظفند گزارشات مورد نیاز زیر را به دبیرخانه ارسال نمایند.
الف – گزارش مربوط به آغاز فعالیت موسسه پس از صدور مجوز (تا شش ماه)
ب – گزارش مربوط به ثبت موسسه در اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر تجاری
ج – گزارش ادواری بر طبق مقاطع تعیین شده از سوی دبیرخانه
د: گزارش جایگزینی اعضا هیات امنا (یا موسس) و نیز مدیر‌مسئول به انضمام صورتجلسات مربوط
ر: گزارش تغییر مکان موسسه به ضمیمه صورتجلسات مربوط
ماده 4: دبیرخانه موظف است بر اساس برنامه زمان‌بندی شده موسسات یاد شده را مورد بازرسی و ارزشیابی قرار دهد و در صورتیکه این گونه موسسات فرهنگی که تحت عنوان یکی از عناوین مذکور در ماده 2 بدون داشتن مجوز فعالیت نمایند و یا پس از صدور مجوز در مدت 6 ماه نسبت به ثبت آن اقدام ننموده و یا حداکثر ظرف مدت یک سال پس از صدرو مجوز فعالیت موسسه را آغاز ننمایند بر طبق گزارش دبیرخانه و رای هیات از فعالیت آن‌ها جلوگیری بعمل خواهد آمد.
ماده 5: دبیرخانه بر حسب مورد، گروه‌های تحقیق ویژه‌ای را تشکیل می‌دهد که هر گروه متشکل از حداقل دو نفر کارشناس مربوط در موضوع فعالیت موسسه بوده نسبت به بررسی و ارزیابی فعالیت‌های موسسات فرهنگی اقدام و گزارش لازم را به همراه کلیه مستندات و مدارک به دبیرخانه تحویل خواهند داد.
ماده 6: دبیرخانه موظف است:
الف) در سال 2 بار گزارش عملکرد موسسات فرهنگی دارای مجوز اعم از فعال و غیر‌فعال را به هیات ارائه دهد.
ب) در زمینه اخذ گزارش‌های تحلیلی و سالانه ادارت کل استان‌های در مورد موسسات فرهنگی جهت ارائه به هیات بررسی و پیگیری‌های لازم را به عمل آورد.
ج) بر اساس اعلام وضعیت کمی و کیفی ادارات کل استان‌ها درباره موسسات فرهنگی و یا گزارش گروه‌های ویژه تحقیق موضوع ماده 5 این آئین‌نامه، گزارش تخلفات احتمالی این موسسات را تنظیم کند و به هیات ارائه دهد.
د) مصوبات هیات در خصوص تخلفات این موسسات را به ادارات کل ذیربط و حسب مورد به مراجع انتظامی یا قضایی اقدام مقتضی اعلام دارد.
ه) در خصوص چگونگی اجرای مجازات ناشی از تخلفات موسسات فرهنگی پیگیری نموده و نتایج را به هیات گزارش نماید.
و) دبیرخانه هیات موظف است نسبت به شناسائی موسسات و واحدهای غیرمجاز به طرق متقضی و با استفاده از نیروهای ذیصلاح اقدام و گزارش مربوط به فعالیت اینگونه موسسات را به هیات ارائه نموده و حسب مورد تصمیمات متخذه را با رعایت قانون موسسات و واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی که بدون مجوز قانونی دائر شده و می‌شوند و همچنین ماده 17 ضوابط اعمال و به مورد اجرا گذاشته و به عنوان شاکی خصوصی و نماینده قانونی هیات با رعایت مقررات، دائر کنندگان اینگونه موسسات را در مراجع ذیصلاح تحت پیگیرد قانونی قرار دهد و عندالزوم ضمن تعلیق یا لغو جواز صادره تقاضای توقف و جلوگیری از فعالیت آن‌ها را از مراجع ذیصلاح ذیر بط بنماید.
ماده 7: ماموران اعزای (گروه‌های تحقیق ویژه) به موسسات فرهنگی بایستی دارای کارت بازری عکس دار که در روی آن مشخصات مامور و تاریخ اتبار آن به مدت یکسال تصریح شده باشد و به مهر دبیرخانه ممهور گردیده به همراه داشته باشند و در صورت لزوم آن را ارائه نمایند.
ماده 8: گزارش ماموران اعزامی متضمن نتایج بررسی و تحقیق و بازرسی از مرکز فرهنگی مورد نظر بایستی مستدل و با اظهار نظر صریح به دبیرخانه هیات یا ادارات کل ذیربط ارائه و تسلیم شود و در گزارش تسلیمی بایستی وضعیت موسسه و نحوه عملکرد آن و نیز تخلفات احتمالی آن دقیقاً مشخص و درباره آن اعلام نظر شده باشد.
ماده 9: تشخیص وقوع تخلف و اعمال مجازات‌های مندرج در ضوابط با هیات است و گزارش‌های واصله دبیرخانه به نوبت در هیات مطرح و مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در صورت اثبات تخلف حسب مورد مجازات‌های زیر در باره موسسه فرهنگی متخلف تعیین و اعمال و توسط دبیرخانه به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
الف) تذکر و اخطار شفاهی
ب) اخطار کتبی
ج) تعلیق جواز یا تعطیل موقت از 3 ماه تا یکسال
د) لغو مجوز و تعطیل دائم مرکز فرهنگی
ماده 10 – موسسات فرهنگی که به علت ارتکاب تخلف ، به یکی از مجازات‌های پیش‌بینی شده ماده 9 این آئین‌نامه محکوم می‌شوند و می‌توانند از تاریخ رویت تصمیم هیات در مدت 20 روز اعتراض خود را با ذکر دلایل و ارائیه مدارک به دبیرخانه تسلیم کنند.
تبصره: دبیرخانه موظف است حداکثر ظرف مدت یک هفته موضوع اعتراض را به وزیر گزارش نماید. در صورت موافقت وزیر اعتراض مذکئور در هیات مطرح و اتخاذ تصمیم خواهد شد. تصمیم هیات در این زمینه قطعی است.
ماده 11: اعمال و اجرای مجازات تعلیق جواز یا تعطیل موقت و نز اخذ مجوز و تعطیل دائم موکول به قطعیت مجازات می‌باشد و در صورتیکه تصمیم متخذه (موضوع ماده 4) ظرف 20 روز مورد اعتراض قرار نگیرد و یا اعتراض مورد قبول واقع نشود رای صادر قطعی و لازم الاجرا خواهد بود.
تبصره – تشخیص تخلف و اعمال هر یک از مجازات‌های یاد شده و انطباق آن با هر یک عناوین مذکور در باره ماده 9 حسب مورد با هیات می‌باشد.
ماده 12: در صورتیکه پس از قطعیت و ابلاغ تصمیم (موضوع ماده 11) موسسه فرهنگی به فعالیت خود ادامه دهد با توجه به ماده واحده (قانون تعطیل موسسات و واحدهای آموزشی، تحقیقاتی و فرهنگی که بدون اخذ مجوز قانون دائر شده و می‌شود مصوب 72/10/7) موسسان و مدیران‌عامل و هیات‌مدیره یا بالاترین مقام اجرایی موسسه از طریق دبیرخانه تحت پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت.
این آئین‌نامه در 12 ماده و 2 تبصره که در جلسه مورخ75/5/27 به تصویب هیات و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید و هرگونه اصلاح و تغییر مجدد در آن موکول به تصویب هیأت یاد شده و تایید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌باشد .
آئین‌نامه اجرائی تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی، "خارجیان مقیم ایران"موضوع ماده 4 ضوابط مصوب 75/8/8 شورای عالی انقلاب فرهنگی
به استناد ماده 4 ضوابط و مقررات تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها مصوب جلسه مورخ 78/5/8 رای عالی انقلاب فرهنگی، آئین‌نامه نحوه پذیرش و بررسی تقاضاها و مدارک و چگونگی رسیدگی به صلاحیت متقاضیان تاسیس موسسات و مرکز یادشده که ازسوی سفارتخانه‌های کشورهای خارجی خارج از روابط دیپلماتیک معرفی می‌شوند و سازمان‌های آزادی بخش یا اشخاص ایرانی با تابعیت خارجی درخواست صدور مجوز می‌شود به شرح زیر تصویب گردید.
1:تشکیل و تاسیس موسسات مذکور در ماده یک ضوابط توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی خارجی که اقامت آن‌ها بر اساس قوانین راجع به تابعیت خارجیان در ایران از سوی وزارت امور خارجه و وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران مجاز شناخته شده و کارت اقامت معتبر یا تائیدیه از وزارتخانه یاد شده داشته باشند بلامانع است .
تبصره – وزارت امور خارجه و وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران حسب مورد مرجع تایید اقامت قانونی متقاضیان و وزارت اطلاعات مرجع برای بررسی صلاحیت متقاضیان می‌باشد.
2:متقاضیان تاسیس (موسسات و مدیران مسئول) مراکز فرهنگی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی که واجد شرایط پیش‌بینی شده در ضوابط مقررات مصوب باشند بایستی بدواً درخواست کتبی خود را که متضمن خلاصه‌ای اهداف و موضوع فعالیت و برنامه‌های مورد نظر است باذکر چگونگی اشتغال و نشانه کامل خود تسلیم دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نمایند.
تبصره – در خواست واصله از سوی مراکز، موسسات و سازمان‌های حقوقی خارجی می‌بایستی منضم به نسخه‌ای از اساسنامه ثبت شده موسسه یا تاییدیه رسمی که مورد تایید قوه قضائیه و مقامات مندرج در تبصره ذیل ماده 1 باشد با امضای بالاترین مقام مسئول شخصیت حقوقی به دبیرخانه هیئت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی ارائه گردد.
ماده 3: دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی پس از اخذ تقاضا بدوا مراتب را از مراجع ذیربط (تبصره ماده یک) استعلام خواهد نمود و پس از وصول پاسخ مدارک لازم را از متقاضی دریافت خواهند نمود.
ماده 4: موسس یا موسسان و مدیر‌مسئول تشکیلات فرهنگی مورد تقاضای (موضوع ماده یک آیین‌نامه) باید واجد شرایط زیر باشند:
 1-داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن به تشخیص وزارت علوم و تحقیقات و فن آوری
 2-صلاحیت علمی و تخصصی یا تجاربکافی متناسب با موضوع فعالیت.
3-داشتن 6 ماهسابقه موثر فعالیت در موسسات و مراکز فرهنگی داخل یا خارج از کشور
4-داشتن امکان کافی مناسب به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
 5-دارا بودن 25 سال سن و متاهل بودن
6-محجورنبودن و عدم ورشکستگی به تقلب و تقصیر حسب اعلام مراجع ذیصلاح کشور متبوع و تایید سفارت جمهوری اسلامی ایران
7-نداشتن سوی پیشینه کیفیر مورو بر خورداری از حسن شهرت حسب اعلام مقامات ذیصلاح کشور متبوعه و تایید سفارت جمهوری اسلامی ایران
8-داشتن جواز اقامت یا تائیدیه از سوی مراجعه مذکور در تبصره ماده یک آئین نامه با قید تأیید صلاحیت متقاضی یا متقاضیان و مدت فعالیت موسسه
تبصره – کلیه متقاضیان باید از سوی قوه قضائیه مبنی بر نداشتن سو پیشینه کیفری در ایران مورد تایید قرار گیرند.
ماده 5: مراکز فرهنگی موضوع آئین نامه بایستی پس از تایید صلاحیت و صدور موافقت اصولی ازطرف هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی مدارک لازمه را مبنی بر دارا بدون شرایط مذکور در ماده 4 به ضمیمه سه نسخه اساسنامه و صورتجلسات انتخاب ارکان اصلی موسسه ، به دبیرخانه ارائه نمایند و در اساسنامه تسلیمی صریحاًبه رعایت کامل قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران و ضوابط فرهنگی ملتزم شوند و فعالیت آن‌ها باید با رعایت شئونات جمهوری اسلامی ایران بودن و مغایرتی با مصالح عمومی و مبانی فرهنگ عمومی نداشته باشد.
تبصره 1: موسسات و مراکز یاد شده صرفا به منظور آشنا ساختن ایرانیان بازبانو فرهنگ و هنر آن کشور معرفی مظاهر و علائق مشترک فرهنگی اتباع دو کشور با تصویب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس ضوابط و مقررات جمهوری اسلامی ایران را تاسیس می‌شوند.
تبصره 2: در صورتیکه اساسنامه و صورتجلسات به یکی از زبان‌های خارجی نوشته شده باشد ترجمه رسمی آن در سه نسخه بایستی ضمیمه شود.
ماده 6 – پس از تکمیل پرونده و تایید مدارک تسلیمی و صدور مجوز ، موسسه یا مرکز فرهنگی بایستی با رعایت مقررات در اداره کل ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر تجاری به ثبت برسد و نسخه ای از اساسنامه ثبت شده ممهور به مهر اداره کل ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر تجاری به دبیرخانه فرهنگی و هنری خارجیان مقیم ایران صرفا از طریق اینگونه مراکز فرهنگی رسمی ثبت شده ممکن خواهد بود.
ماده 7: نظارت بر فعالیت اینگونه مراکز براساس آئین نامه نظارت و ارزشیابی مراکز و موسسات فرهنگی که به تایید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیده است خواهد بود.
ماده 8: اشتغال کارکنان خارجی و ایرانی در اینگونه مراکز براساس قوانین و مقررات اشتغال اتباع بیگانه و قانون کار جمهوری اسلامی ایران و سایر مقررات مربوطه خواهد بود.
ماده 9: سایر مواردی که در این آئین نامه پیش بینی نشده بر طبق ضوابط و مقررات تاسیس موسسات و مراکز فرهنگی مصوب 75/8/8 و رای علی انقلاب فرهنگی و با رعایت قوانین و مقررات راجع به خارجیان مقیم ایران رفتار خواهد.
این آئین نامه که در 7 ماده و 5 تبصره در جلسه مورخ 75/11/28 هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیده است و هرگونه تغییر مجدد در آن موکول به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌باشد.
 شماره 7581/ ت 26051 ه 1381/3/29
وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی-وزارت امور خارجه
 هیأت وزیران در جلسه مورخ 1381/3/22 بنا به پیشنهاد شماره 32397/1 مورخ 1380/11/22 وزارت فرهنگ و رشاد اسلامی به استناد اصل 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آیین‌نامه اجرائی تأسیس مراکز ‏انجمن‌ها و کانون‌های فرهنگی و هنری خارجیان مقیم ایران را به شرح زیر تصویب نمود:

آیین‌نامه اجرائی تأسیس مراکز ‏انجمن‌ها وکانون‌های فرهنگی و هنری خارجیان مقیم ایران
ماده 1: مجوز تاسیس مراکز و موسسات فرهنگی و هنری برای اشخاص حقوقی یا حقیقی موضوع ماده (4) ضوابط و مقررات تاسیس مراکز، موسسات، کانون‌ها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن‌ها مصوب 1375 شورای انقلاب فرهنگی با رعایت مقررات این آیین‌نامه صادر خواهد شد.
ماده 2: مراکز و موسسات یاد شده صرفا به منظور آشنا ساختن ایرانیان با زبان و فرهنگ و هنر آن کشور و معرفی مظاهر و علائق مشترک فرهنگی اتباع دو کشور در حوزه تمرکز تحقیقات پیرامون مطالعات مربوط به فرهنگ و تاریخ ایران با تصویب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی براساس ضوابط و مقررات جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌نمایند.
ماده 3: تشکیل و تاسیس مراکز و موسسات مذکور در ماده یک توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی خارجی که اقامت آن‌ها براساس قوانین اقامت خارجیان در ایران از سوی وزارتخانه‌های امور خارجه و کشور مجاز شناخته شده و کارت اقامت معتبر یا تائیدیه از سوی وزارتخانه‌های یاد شده داشته باشند، مشروط به عمل متقابل بلامانع است.
تبصره – وزارتخانه‌های امور خارجه و کشور حسب مورد مرجع تائید مصلحت سیاسی و اقامت قانونی متقاضیان و وزارت اطلاعات مرجع بررسی صلاحیت متقاضیان می‌باشند.
ماده 4: متقاضیان تاسیس اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی که واجد شرایط پیش‌بینی شده در ضوابط و مقررات مصوب باشند، بایستی درخواست کتبی خود را که متضمن خلاصه‌ای از اهداف و موضوع فعالیت و برنامه‌های مورد نظر است با ذکر چگونگی اشتغال و نشانی کامل خود تسلیم دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نمایند.
تبصره – درخواست واصل شده از سوی مراکز، موسسات و سازمان‌های خارجی می‌بایستی منضم به نسخه‌ای از اساسنامه ثبت شده موسسه یاد شده باشد که صحت آن به تائید وزارت امور خارجه رسیده است.
ماده 5: دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی پس از اخذ تقاضا، مراتب را از مراجع ذیربط (مندرج در تبصره ذیل ماده 3) استعلام می‌کند و پس از وصول پاسخ، مدارک لازم را از متقاضی یا متقاضیان دریافت خواهد کرد.
ماده 6: موسس یا موسسان و مدیر‌مسئول تشکیلات فرهنگی مورد تقاضا باید واجد شرایط زیر باشند:
1: داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن به تشخیص وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم تحقیقات و فناوری حسب مورد.
2: صلاحیت علمی، فرهنگی، هنری و تخصصی یا تجربه کافی متناسب با موضوع فعالیت.
3: داشتن 6 ماه سابقه موثر فعالیت در موسسات و مراکز فرهنگی داخل یا خارج از کشور
4: داشتن امکانات کافی مناسب با تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
5: دارا بودن 25 سال سن و متاهل بودن
6: محجور نبودن و عدم ورشکستگی به تقلب و تقصیر حسب اعلام مراجع ذی‌صلاح کشور متبوع و تائید سفارت جمهوری اسلامی ایران
7: داشتن جواز اقامت یا تائیدیه از سوی مراجع مذکور در تبصره ماده یک آیین‌نامه با قید تائید صلاحیت متقاضی یا متقاضیان و مدت فعالیت موسسه
ماده 7: مراکز فرهنگی موضوع آیین‌نامه بایستی پس از تائید صلاحیت و صدور موافقت اصولی از طرف هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی مدارک لازم مبنی بر دارا بودن شرایط مذکور در ماده 5 را به ضمیمه 3 نسخه اساسنامه و صورتجلسات انتخاب ارکان اصلی موسسه به دبیرخانه ارایه نمایند. مراکز یاد شده موظفند در اساسنامه تسلیمی الزام خود را به رعایت کامل قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران و ضوابط فرهنگی موجود اعلام نمایند و فعالیت آن‌ها منطبق با شئونات جمهوری اسلامی ایران و مغایر با مصالح عمومی و مبانی فرهنگ عمومی نباشد. تبصره – در صورتی که اساسنامه و صورتجلسات به یکی از زبان‌های خارجی نوشته شده باشد، ترجمه رسمی آن در 3 نسخه بایتسی ضمیمه شود.
ماده 8: پس از تکمیل پرونده و تائید مدارک تسلیمی و صدور مجوز، موسسه یا مرکز فرهنگی بایستی با رعایت مقررات در اداره کل ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر تجاری به ثبت برسد و نسخه‌ای از اساسنامه ثبت شده مهر شده به مهر اداره کل مذکور به دبیرخانه هیات رسیدگی به امر مراکز فرهنگی تسلیم شود و از تاریخ ثبت فعالیت موسسه یا مرکز فرهنگی مجاز شناخته می‌شود و اقدام به هر گونه فعالیت فرهنگی و هنری خارجیان مقیم ایران صرفا از طریق این گونه مراکز فرهنگی رسمی ثبت شده ممکن خواهد بود.
ماده 9: نظارت بر فعالیت این گونه مراکز براساس آیین‌نامه نظارت و ارزشیابی مراکز و موسسات فرهنگی که به تائید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیده است، خواهد بود.
ماده 10: اشتغال کارکنان خارجی و ایرانی در این گونه مراکز براساس قوانین و مقررات اشتغال اتباع بیگانه و قانون کار جمهوری اسلامی ایران و سایر مقررات مربوط خواهد بود.
مدارک لازم جهت تکمیل و ارائه:
1- تقاضای تأسیس با ذکر دلایل توجیهی و اعلام اهداف و زمینه اصلی فعالیت
2- تصویر تمام صفحات شناسنامه (یک نسخه)
3- تصویر آخرین مدرک تحصیلی یا معادل آن (مدرک کارشناسی یا بالاتر)
4- تصویر گواهی انجام خدمت وظیفه عمومی و یا ارائه برگ معافیت دائم (در مورد مشمولان)
5- اصل گواهی عدم سوء پیشینه کیفری مؤثر
6- عکس 4×3 جدید (4 قطعه) (با درج نام و نام خانوادگی در پشت کلیه عکس‌ها)
7- اساسنامه (1 نسخه) به انضمام صورتجلسات انتخاب ارکان اصلی
8- تکمیل پرسشنامه‌های "درخواست تأسیس" و "مشخصات انفرادی"
9- ارائه سوابق فعالیت‌های فرهنگی هنری (متناسب با زمینه فعالیت‌های درخواستی)
شرایط و مدارک مورد نیاز اعضای هیأت مؤسس و مدیر‌مسئول
ردیف شرایط مدارک مورد نیاز 1 تابعیت جمهوری اسلامی تقاضای تأسیس با ذکر دلایل توجیهی و اعلام اهداف و زمینه اصلی فعالیت 2 دارا بودن حداقل 27 سال سن تصویر تمام صفحات شناسنامه (یک نسخه) 3 داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن به تشخیص مراجع ذیربط تصویر آخرین مدرک تحصیلی یا معادل آن (مدرک کارشناسی یا بالاتر) 4 انجام خدمت وظیفه عمومی و یا معافیت دائم تصویر گواهی انجام خدمت وظیفه عمومی و یا ارائه برگ معافیت دائم (در مورد مشمولان) 5 نداشتن سوء پیشینه کیفری مؤثر و برخورداری از حسن شهرت اصل گواهی عدم سوء پیشینه کیفری مؤثر 6 محجور نبودن و عدم ورشکستگی به تقلب و تقصیر عکس 4×3 جدید (4 قطعه) (با درج نام و نام خانوادگی در پشت کلیه عکس‌ها) 7 داشتن امکانات کافی مناسب به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اساسنامه (1 نسخه) به انضمام صورتجلسات انتخاب ارکان اصلی 8 صلاحیت علمی و تخصصی یا تجارب کافی متناسب با موضوع فعالیت (برای تقاضای مراکز تک منظوره) تکمیل پرسش‌نامه‌های «درخواست تأسیس» و «مشخصات انفرادی» 9 داشتن سابقه مؤثر فعالیت در مؤسسات و مراکز فرهنگی چند منظوره (برای متقاضی مراکز چند منظوره) ارائه سوابق فعالیت‌های فرهنگی هنری (متناسب با زمینه فعالیت‌های درخواستی)
شایان‌ذکر است کلیه فتوکپی‌های مدارک از قبیل: شناسنامه، کارت پایان خدمت و .... باید از کاغذ A5 کوچکتر نبوده و فتوکپی مدارک تحصیلی از یک صفحه کاغذ A4 بزرگتر نباشد و تمامی آن‌ها با اصل مطابقت داده شده و توسط گیرنده مدارک عبارت یا مهر «رونوشت (یا تصویر) برابر اصل است» بر روی آن‌ها زده و امضاء شود.